Page 189 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_B' Λυκείου

189
και η επιστήμη. Έγινε απολύτως αναγκαία πρώτα, γιατί οι ασχολίες του σύγχρονου
ανθρώπου καλύπτουν ένα τόσο ευρύ φάσμα, ώστε να είναι αδύνατη η ταυτόχρονη
επίδοσή του σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς. Έπειτα, η εξειδίκευση επιβάλλεται
στην εποχή μας από την έκρηξη των επιστημονικών γνώσεων. Όσο περισσότερα
αντικείμενα περιλαμβάνονται στο πλάτος μιας επιστήμης, τόσο πιο δύσκολη γίνεται
η έρευνά τους σε βάθος. Γι’ αυτό και οι επιστήμες διαρκώς επιμερίζονται σε κλάδους
και οι επιστήμονες εξειδικεύονται σε κάποιον απ’ αυτούς. Παράλληλα με την επιστήμη
εξελίσσεται και η τεχνολογία. Η χρήση, λοιπόν, των σύγχρονων εξελιγμένων τεχνικών
μέσων απαιτεί και εξειδικευμένους χειριστές. Αν σ’ αυτά προσθέσουμε και την ανάγκη
να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τα πολύπλοκα προβλήματα που υπάρχουν στην
εποχή μας, αντιλαμβανόμαστε πόσο απαραίτητη είναι σήμερα η εξειδίκευση.
Με την εξειδίκευση των εργαζομένων αυξάνεται η παραγωγικότητα, η οποία έχει
τεράστια σημασία για την οικονομική και, κατ’ επέκταση, την κοινωνική πρόοδο.
Οι εργαζόμενοι γίνονται πιο επιτήδειοι, αποκτούν ειδικές γνώσεις, αναπτύσσουν
την επινοητικότητα και την επιδεξιότητά τους και, επομένως, χρησιμοποιούν πιο
αποδοτικά τις σωματικές και πνευματικές τους ικανότητες. Εξοικονομούνται
δυνάμεις, μέσα, χρόνος και κεφάλαια, με αποτέλεσμα όχι μόνο να μειώνεται το
κόστος και να γίνονται πιο ανταγωνιστικά στην αγορά τα προϊόντα, αλλά και να
αυξάνεται η παραγωγή τους.
Όσο προχωρεί ο οριζόντιος και κάθετος καταμερισμός της εργασίας, τόσο
εξελίσσονται και τα τεχνικά μέσα, επειδή αυτά προορίζονται να επιτελέσουν πολύ
εξειδικευμένες λειτουργίες. Βελτιώνεται, επίσης, και η οργάνωση των επιχειρήσεων,
καθώς δημιουργούνται νέα τμήματα και ανασυγκροτούνται τα ήδη υπάρχοντα, ώστε
να είναι πιο αποδοτική η λειτουργία τους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργούνται νέες
ειδικότητες και νέες θέσεις εργασίας.
Παρόμοιες αλλαγές, όσον αφορά τις μεθόδους έρευνας, τα εργαστηριακά μέσα
και, συνεπώς, τη γνώση, επιφέρει η εξειδίκευση και στην επιστήμη. Χάρη στην
αποκλειστική και συνεχή ενασχόληση με ένα συγκεκριμένο και περιορισμένο
αντικείμενο του επιστητού η γνώση γίνεται πιο βαθιά, πιο λεπτομερής και πιο
ακριβής. Στην εποχή μας ο επιστήμονας, αν δεν έχει εξειδίκευση, κινδυνεύει να μείνει
στην επιφάνεια και να μιλάει με γενικότητες ανούσιες και άχρηστες. Επιπλέον, με
την εξειδίκευση και το σύγχρονο διεθνή καταμερισμό της παραγωγής, εκλείπει η
παραδοσιακή οικονομική αυτάρκεια ιδιωτών και κρατών. Αυτή η έλλειψη αυτάρκειας
ενισχύει την αλληλεξάρτηση, την αλληλεγγύη και την υπευθυνότητα των ανθρώπων.
Η παραγωγική διαδικασία μοιάζει με μια αλυσίδα και η αποδοτική λειτουργία της