179
και ήθους. Άλλοι πάλι εντοπίζουν ευρύτερο πρόβλημα στη χρήση της γλώσσας λόγω
της ελλιπέστατης παιδείας μας, αλλά και της συμπεριφοράς της κοινωνίας μας που
παραδίδεται ολοκληρωτικά στις αξίες της αγοράς. Αρκετοί υποστηρίζουν ότι στην
τηλεόραση ισχύει το γνωστό «εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω».
Αν στα σίριαλ υπάρχει η δικαιολογία της αποτύπωσης του γλωσσικού ιδιώματος μιας
κοινωνικής ομάδας, ποιες είναι οι αιτιολογίες για την ενημέρωση, τα πρωινάμαγκαζίνο,
τις ειδήσεις; Ηλεκτρονικό μέσο όπου όλα λειτουργούν με γρήγορες ταχύτητες, η μικρή
οθόνη υποχρεωτικά αναπτύσσει ξεχωριστούς κανόνες επικοινωνίας. Ο ακαδημαϊκός
λόγος σε αυτήν πιθανότατα να απομάκρυνε τους τηλεθεατές. Είναι ανάγκη, όμως, να
φτάνουμε στα άκρα; Δεν μπορούμε να βρούμε τη μέση οδό;
Για αναλφαβητισμό της εικόνας, που είναι και η βασική γλώσσα της τηλεόρασης, είχε
κάνει λόγο ο σκηνοθέτης Κώστας Κουτσομύτης. Κι αλήθεια, πόσο αυτή επηρεάζει τη
χρήση της γλώσσας στη μικρή οθόνη; Πού οφείλεται η κατά τους περισσότερους
άθλια χρήση της γλώσσας στη μικρή οθόνη;
Το θέμα δεν είναι η δαιμονολογία και το κυνήγι φαντασμάτων ούτε φυσικά μπορούν
να μπουν όλοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί σε ένα τσουβάλι. Πάντα υπάρχουν εξαιρέσεις
που όμως επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Άλλωστε, η γενίκευση και το να στήνεις την
τηλεόραση στο εκτελεστικό απόσπασμα συνήθως φέρνουν το αντίθετο αποτέλεσμα.
Κι ευτυχώς η γλώσσα δεν μετριέται με αριθμούς και δεν... ποινικοποιείται.
[Εφημερίδα
Ελευθεροτυπία
, 29/11/2003]
Κεφάλαιο Δεύτερο: Βιογραφι κά ε ίδη
Άνθρωπος και εργασία
Η σημασία της εργασίας: Ο άνθρωπος νιώθει την εργασία σαν εκπλήρωση ενός χρέους
προς τον εαυτό του και το κοινωνικό σύνολο, αφού το καθετί για να δημιουργηθεί
απαιτεί εργασία. Γι’ αυτό και ο άνθρωπος συνεχίζει να εργάζεται, έστω κι αν έχει
ικανοποιήσει τις βιολογικές του ανάγκες.
Αντίθετα, η αδράνεια, η έλλειψη εργασίας δηλαδή, πάντοτε χαρακτηριζόνταν σαν
απαράδεκτη κατάσταση, σαν εξαίρεση και εκτροπή, και μάλιστα επικίνδυνη για τη
φυσιολογική εξέλιξη του ατόμου. Η λαϊκή σοφία εύστοχα έχει επισημάνει το γεγονός.
Ο πολιτισμός, η κοινωνική πρόοδος, η ύπαρξη υλικών και πνευματικών αγαθών
οφείλονται, κατά κύριο λόγο, στην εργασία, είτε την ατομική είτε τη συλλογική,
I...,169,170,171,172,173,174,175,176,177,178 180,181,182,183,184,185,186,187,188,189,...216