Page 174 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_B' Λυκείου

174
να δέρνεται».
Υπάρχει, τέλος, βαρύτατη ευθύνη των συγχρόνων μέσων μαζικής ενημέρωσης
-τηλεόραση, ραδιόφωνο- που προωθούν αποβλακωτικά, παθητικοποιητικά και
αποξενωτικά υποδείγματα ζωής, που κυριολεκτικά δολοφονούν την κριτική ικανότητα
του θεατή.
Σε αντίθεση με τις άλλες χώρες, όπου το βιβλίο είναι για κάθε υποτυπωδώς μορφωμένο
άνθρωπο οργανικό παρακολούθημα της καθημερινής του ζωής, εδώ το βιβλίο είναι ο
μεγάλος παρείσακτος ή -στην καλύτερη περίπτωση- ένα είδος πολυτελείας. Γιατί
όμως;
Πρωταρχικά, γιατί το σύστημα παιδείας από την πρώτη ώς την τελευταία βαθμίδα
δεν καλλιεργεί το είδος «σκεπτόμενος άνθρωπος», αλλά επιμένει στη μηχανιστική
εκμάθηση αποστεωμένων –«χρησίμων» υποτίθεται- γνώσεων. Ο επιδερμικός,
προχειρολογικός, ανεδαφικός και πριν απ’ όλα ταπεινωτικά χρησιμοθηρικός στην
ανεπάρκειά του χαρακτήρας της μόρφωσης, που παρέχεται σ’ όλα τα επίπεδα της
ελληνικής παιδείας, αποτελεί τη βασικότερη αιτία.
Δεύτερο, διότι υπάρχει κενό στη λειτουργική παρουσία του γραπτού λόγου στην
ελληνική παράδοση, που αναπληρωνόταν ασφαλώς σε σημαντικό βαθμό από
ισχυρότατα στοιχεία ζωντανής και προφορικής κουλτούρας, όσο η κοινωνία μας
ήταν βασικά αγροτική, όχι όμως και σήμερα, που βρισκόμαστε μπροστά σε μια
ολοκληρωτική σχεδόν καθίζηση της ζωής της υπαίθρου προς όφελος μιας καθολικής
«αστικοποίησης».
Τρίτο, γιατί ο προσανατολισμός της ζωής στην Ελλάδα είναι βαθύτατα, σε βαθμό
χυδαιότητας, χρησιμοθηρικός και οι κύριοι προαγωγοί αυτού του τρόπου ζωής είναι
ακριβώς οι «επαγγελματοποιημένοι» εγγράμματοι. Επικράτησαν στην χώρα μας
για λόγους οικονομικο-κοινωνικούς, μικροαστικές αντιλήψεις και πρότυπα ζωής
σ’ όλη την κλίμακα, γεγονός που σημαίνει προσαρμογή «προς τα κάτω» και μια
«πρακτικιστική» και χυδαία ωφελιμιστική τοποθέτηση απέναντι σ’ όλες τις εκφράσεις
της ζωής.
Τέταρτο, γιατί ο απερίγραπτα αγχώδης χρησιμοθηρικός αυτός τρόπος ζωής δεν αφήνει
περιθώρια πραγματικής ανάπαυλας, αληθινής σχόλης· ο άνθρωπος τις ελεύθερες
ώρες του είναι ολοκληρωτικά παθητικοποιημένος, προτιμάει την εικόνα, την άσκοπη
φλυαρία, το καλαμπούρι, τη σαχλαμάρα, αρνείται και απωθεί ο,τιδήποτε μπορεί να
τον κάνει να σκεφτεί.
Πέμπτο, λόγω της υποβαθμιστικής από πνευματική άποψη λειτουργίας των Μέσων