Page 197 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_B' Λυκείου

197
ή παρουσιάζει τον άνθρωπο, αυτό που είπε ο Μαλρώ ανθρώπινη υπόσταση. Μ’ αυτόν
τον τρόπο η τέχνη είναι αξία του κόσμου, γιατί είναι αλήθεια του ανθρώπου. Και είναι
ψυχή κάθε πολιτισμού, πρόσωπο των δυνατοτήτων του, έκφραση της αγωνίας του,
συνείδηση της μοίρας του.
[Χρύσανθος Χρήστου, Θεμέλιο στην Έκθεση Ιδεών, τόμος 4ος, εκδ. Μ. Ι. Μπαχαράκης, Θεσσαλονίκη 1998, σσ. 76-77]
Η διδασκαλία της Τέχνης
Η εντολή που στο όνειρό του λαμβάνει ο Σωκράτης, «μουσικήν ποίει και εργάζου»
(Φαίδων 60γ - 62γ), θα μπορούσε να εκληφθεί και ως υποδήλωση της σημασίας της
τέχνης τόσο στην παιδεία όσο και στη ζωή γενικότερα, με την προϋπόθεση ότι η
παιδεία έχει τελικό στόχο την ανύψωση του ανθρώπου από άτομο σε πρόσωπο με
γνώση αλλά και ευαισθησία, με κρίση και ανθρωπιά, με εσωτερική καλλιέργεια και
κοινωνική συνείδηση.
Βασικοί θετικοί παράγοντες του μαθήματος των εικαστικών τεχνών στην παιδεία θα
μπορούσαμε να θεωρήσουμε ότι είναι οι ακόλουθοι:
α. Η καλλιέργεια της οπτικής ευαισθησίας, που είναι ιδιαίτερα σημαντική για την
όλη προσωπικότητα του παιδιού. Η αυξημένη παρατήρηση, που απαιτείται για να
ζωγραφίσει το παιδί ένα αντικείμενο, είναι πολλαπλά χρήσιμη. Η καταγραφή με το
σχέδιο επιτρέπει στο παιδί τον έλεγχο των αποτελεσμάτων της παρατήρησης και
έτσι η παρατηρητικότητά του οξύνεται και γίνεται λειτουργικότερη. Η αναγκαία
επιλογή των κύριων εικαστικών στοιχείων του αντικειμένου είναι επίσης πολύ
ωφέλιμη διαδικασία. Οι σύγχρονες αφαιρετικές τάσεις της εικαστικής αντίληψης
βοηθούν ακόμη περισσότερο στην κατεύθυνση αυτή.
β. Η άσκηση του χεριού, ώστε να μπορεί να μεταφέρει τα οπτικά αυτά ερεθίσματα
σε εικαστικές μορφές. Και η άσκηση αυτή πέρα καθ’ εαυτής της ικανότητας έχει και
άλλα γενικότερα ευεργετικά για το παιδί αποτελέσματα.
γ. Η ζωγραφική απεικόνιση του κόσμου προσφέρει στο παιδί διπλή ικανοποίηση
και χαρά: πρώτα αίσθημα κατάκτησης του ζωγραφιζόμενου - απεικονιζόμενου
αντικειμένου, καθώς το αντικείμενο γίνεται δικό του δημιούργημα.
Έπειτα και σημαντικότερο, του δίνει τη βαθύτατη ικανοποίηση της δημιουργικής
πράξης. Η δημιουργία είναι από τα κυριότερα αιτήματα της ανθρώπινης ύπαρξης.
Είναι ουσιώδες συστατικό της. Είναι από αυτά τα υπόγεια ρεύματα που τον συνδέουν
με την Αρχή και το Τέλος.
Πέραν των θεωρητικών όμως σκέψεων, το ζωντανό πρόβλημα που τίθεται είναι τι