Page 115 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_B' Λυκείου

115
Στους κατά λάθος επαναστάτες, αυτούς που είναι αντικομφορμιστές, γιατί υπακούουν στη
φύση τους και όχι σε κάποια ιδεολογία, αυτούς που οιστρηλατούν τους άλλους όχι από την
υστεροβουλία της επίτευξης κάποιου πολιτικού ή θρησκευτικού σκοπού, αλλά επειδή είναι οι
ίδιοι οιστρήλατοι, αυτούς που ανάβουν φωτιές με προσάναμμα την ψυχή τους, αυτούς που
χάνουν όλες τις μάχες και κερδίζουν τον πόλεμο -σ’ αυτούς τους ανθρώπους είναι αφιερωμένος
«Ο Κύκλος των χαμένων Ποιητών».
[Δημοσθένης Κούτροβικ, Ημεδαπή εξορία, εκδ. Opera, Αθήνα 1991, σσ. 146 και 149]
Τα δύο ακόλουθα αποσπάσματα χαρακτηρίζονται για τον μακροπερίοδο λόγο τους,
αλλά το σύνθετο ύφος τους δεν προκύπτει μόνον απ’ αυτόν.
α) Να προσδιορίσετε ποιες από τις ακόλουθες ιδιομορφίες δημιουργούν τη συνθετότητα του
ύφους κάθε αποσπάσματος:
• απόκλιση από την «κανονική» σειρά των όρων μιας πρότασης,
• ασύνδετο σχήμα,
• διαδοχική υπόταξη,
• σπάνιες λέξεις/ειδική ορολογία.
Να γράψετε τις ιδιομορφίες, που εντοπίσατε σε κάθε απόσπασμα, στο οικείο σημείο του
πίνακα και συγχρόνως να υπογραμμίσετε τα σχετικά σημεία κάθε αποσπάσματος.
β) Προσπαθήστε να απλοποιήσετε» τα αποσπάσματα, ώστε αυτά να γίνουν κατανοητά από
έναν γνωστό σας μικρότερης ηλικίας.
Αποσπάσματα Ιδιομορφίες
Το τέχνασμα της πολυπρόσωπης αφήγησης που εφαρμόζει ο
συγγραφέας, αποτυγχάνει ολωσδιόλου, όχι μόνο επειδή το
λεκτικό των αφηγητών είναι ολόιδιο, αλλά και διότι ο καθένας
τους περιγράφει σκέψεις και πράξεις των άλλων που είναι
αδύνατο να τις ξέρει, με αποτέλεσμα το στοιχείο της σύνθεσης
ή της συμπαράθεσης επιμέρους πληροφοριών και απόψεων,
της σχετικοποίησης της αλήθειας (που είναι και ο σκοπός της
πολυπρόσωπης αφήγησης) να απουσιάζει, και εκείνο που μένει
τελικά να είναι ο παντογνώστης αφηγητής με τη μια και αδιαίρετη
αλήθειά του.
Αλλά κι αν ακόμα ξεχάσουμε προς στιγμή ότι η βαρύτητα και
η αξία ενός βιβλίου είναι μεγέθη άσχετα με την ανθρώπινη
κατανόηση για τα εμπόδια που συνάντησε ο συγγραφέας του,
από το 1974 ώς σήμερα κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι, πολλές
αλήθειες ξεθώριασαν ή έγιναν πιο σχετικές, μια ορισμένη
θεματολογία γέρασε και κανένας δεν μπορεί να μας ζητήσει να
κρίνουμε το βιβλίο, όπως θα το κρίναμε πριν από τριάντα χρόνια.
[Δημοσθένης Κούτροβικ, Ημεδαπή εξορία, εκδ. Opera, Αθήνα 1991, σσ. 75-78]