Page 110 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_B' Λυκείου

110
1. Να διακρίνετε το πληροφοριακό από το αξιολογικό μέρος στα δύο κείμενα, υπογραμμίζοντας
τα σχόλια.
2. Στο καθαρά αξιολογικό μέρος κάθε κειμένου να προσδιορίσετε τα θέματα, για τα οποία
εκφράζονται αξιολογικές κρίσεις.
3. Ποιο κείμενο περιέχει περισσότερο τεκμηριωμένα σχόλια και γιατί; Να δικαιολογήσετε την
απάντησή σας, λαμβάνοντας υπόψη τον βασικό σκοπό της σύνταξης κάθε κειμένου.
4. Να χαρακτηρίσετε το ύφος κάθε κειμένου και να δικαιολογήσετε τις υφολογικές διαφορές
τους, λαμβάνοντας υπόψη την περίσταση επικοινωνίας για την οποία γράφτηκε το κάθε
κείμενο (σκοπός σύνταξης, αποδέκτης κειμένου).
β) Κριτική άλλων κειμένων
Η κριτική ενός κειμένου δεν περιορίζεται, βεβαίως, μόνο στα λογοτεχνικά έργα. Είναι
δυνατόν οποιοδήποτε κείμενο, όπως ένα άρθρο (επιστημονικό, οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό
κ.λπ.), μια μελέτη, μια διατριβή, ένα δοκίμιο, ένα σχολικό εγχειρίδιο να αποτελέσει αντικείμενο
κριτικής. Εύλογα, κάθε μια από τις παραπάνω περιπτώσεις κριτικής πρέπει να λαμβάνει υπόψη
το διαφορετικό αντικείμενο κάθε είδους και να υιοθετεί την ανάλογη προσέγγιση και το ύφος που
ταιριάζει. Ο συντάκτης, λοιπόν, μιας τέτοιας κριτικής παρουσιάζει τα βασικά μέρη του κειμένου
και σχολιάζει (θετικά ή αρνητικά) το περιεχόμενό του και τα σημεία που έχουν ενδιαφέρον. Τα
θέματα ποικίλλουν, ανάλογα με το περιεχόμενο κάθε κειμένου.
Για παράδειγμα, η κριτική ενός άρθρου ή μιας διατριβής εξετάζει τη μελέτη και την οργάνωση
του υλικού, τους στόχους του συγγραφέα, τα συμπεράσματα κ.λπ. Σε μια κριτική διδακτικού
εγχειριδίου παρουσιάζονται και αξιολογούνται η πληρότητα του διδακτικού υλικού, η συνάφειά
του με το γνωστικό αντικείμενο, η οργάνωση και η μεθόδευσή του, οι διδακτικοί και παιδαγωγικοί
του στόχοι κ.λπ.
Το ακόλουθο κείμενο είναι μια σύντομη παρουσίαση και κριτική του σχολικού εγχειριδίου
«Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία. Ανθολόγιο Μεταφράσεων». Αφού το διαβάσετε προσεκτικά:
α) Να εντοπίσετε τα θέματα που θίγονται σε κάθε παράγραφο του κειμένου και με βάση αυτά
να δώσετε τον πλαγιότιτλο κάθε παραγράφου.
β) Να προσδιορίσετε τον τρόπο διατύπωσης των σχολίων (ρήματα, ουσιαστικά κ.λπ.) σε
κάθε παράγραφο του κειμένου, καθώς και τον τρόπο τεκμηρίωσής τους (επιχειρήματα,
παραδείγματα).