Για τρία συνεχόμενα σχολικά έτη, από το 2011 μέχρι σήμερα, πολλές τάξεις ελληνικής γλώσσας σε σχολικές μονάδες από όλον τον κόσμο συνδέθηκαν μεταξύ τους ή/και με σχολεία της Ελλάδας μέσω αδελφοποιήσεων. Οι μαθητές/τριες στις τάξεις αυτές (α) επικοινωνούν με σύγχρονο και ασύγχρονο τρόπο και (β) συμμετέχουν σε συνεργατικές δραστηριότητες, μέσω του ηλεκτρονικού μαθησιακού περιβάλλοντος των Κοινοτήτων Μάθησης. Στόχος είναι να συνδυαστεί η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας (στο ίδιο το περιβάλλον) με τη χρήση της. Επίσης, στόχος των κοινοτήτων είναι δημιουργηθούν περαιτέρω κίνητρα στους μαθητές ώστε να ασχοληθούν με την εκμάθηση της ελληνικής μέσα από την διαπροσωπική επαφή με άλλους εφήβους, την προσωπική εξερεύνηση ζητημάτων κοινού ενδιαφέροντος και την κατάθεση προσωπικών απόψεων και εργασιών. Παράλληλα, ωστόσο, μας ενδιέφερε να δοθεί έμφαση και στην ίδια τη διδασκαλία/μάθηση της γλώσσας μέσα από τις συνεργατικές αυτές δραστηριότητες.
Συγκρότηση και Λειτουργία Κοινοτήτων Μάθησης
Οι Κοινότητες Μάθησης ορίζονται ως «…σχηματισμοί ανθρώπων που μοιράζονται ένα κοινό στόχο, συνεργάζονται, αντλούν ο ένας από τον άλλον, σέβονται τις διαφορετικές οπτικές, προωθούν ενεργά μαθησιακές ευκαιρίες, δημιουργώντας ένα δραστήριο συνεργατικό περιβάλλον, ενισχύοντας το δυναμικό των μελών, δημιουργώντας νέα γνώση». Αποτελούν μαθησιακά περιβάλλοντα στα οποία οι συμμετέχοντες (μαθητές, εκπαιδευτικοί ή συντονιστές) μπορούν να έρχονται σε επαφή, να επικοινωνούν, να θέτουν στόχους, να συνεργάζονται και να μαθαίνουν. Σήμερα, στην εποχή του Web 2.0 υπάρχουν πολλά είδη κοινοτήτων μάθησης και κοινοτήτων πρακτικής, καθώς και πολλά τεχνολογικά εργαλεία που στεγάζουν αυτές τις εφαρμογές. Ωστόσο, οι Κοινότητες Μάθησης που έχουν δημιουργηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος «Ελληνόγλωσση Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Διαπολιτισμική Εκπαίδευση στη Διασπορά» εστιάζουν στις αδελφοποιήσεις σχολικών τάξεων, οι οποίες εντάσσονται σε ένα ευρύτερο περιβάλλον συνεργασίας, επικοινωνίας και μάθησης μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών. Η συμμετοχή σε Κοινότητες Μάθησης σημαίνει ότι οι συμμετέχοντες μαθαίνουν μέσα από μια κοινότητα όπου υπάρχουν κοινοί μαθησιακοί και γλωσσικοί στόχοι, αμοιβαία συμμετοχή, και όπου η ετερότητα διευκολύνει τη συνεργασία (βλ. παρακάτω εικόνα).
Η συγκρότηση των κοινοτήτων μάθησης ξεκινάει με την αίτηση του εκπαιδευτικού για εύρεση κατάλληλης τάξης για συνεργασία. Χρησιμοποιούνται τα παρακάτω κριτήρια για να βρεθεί η κατάλληλη τάξη ή τάξεις για συνεργασία.
- Ηλικίες μαθητών/τριών (10-18)
- Επίπεδο γλωσσομάθειας (A2-B2, CEFR)
- Ενδιαφέροντα
- Είδος σχολείο
- Χώρα προέλευσης (Νότιο ή Βόρειο Ημισφαίριο)
Οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ένα από τα τρία μοντέλα αδελφοποίησης:
- Τάξη στη διασπορά- Τάξη στη διασπορά
- Τάξη στη διασπορά - Τάξη στην Ελλάδα
- Τάξη στη διασπορά - Τάξη στη διασπορά - Τάξη στην Ελλάδα
Από το 2011 μέχρι το τέλος του προγράμματος τον Ιούνιο 2014, έλαβαν μέρος στις Κοινότητες Μάθησης 62 τάξεις:
- 2011-2012: 23 τάξεις σε 11 πόλεις και σε 6 χώρες: Αυστραλία, Η.Π.Α., Καναδάς, Ηνωμένο Βασίλειο, Ν. Αφρική, Γερμανία, Ελλάδα
- 2012-2013: 20 τάξεις σε 16 πόλεις και σε 10 χώρες: Αυστραλία, Η.Π.Α., Καναδάς, Ν. Αφρική, Ηνωμένο Βασίλειο, Τουρκία, Ελλάδα, Γερμανία, Ελλάδα, Ουκρανία, Αργεντινή
- 2013- 2014: 19 τάξεις σε 11 πόλεις και σε 6 χώρες: Ρωσία, Ελλάδα, Η.Π.Α. Αυστραλία, Καναδάς και Τουρκία
(βλ. αρχείο «Αδελφοποιήσεις 2011-2014»)