Page 134 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_B' Λυκείου

134
ε) Πόσο επηρεάζει την επιλογή σας, σχετικά με ένα βιβλίο, cd, κινηματογραφική ταινία, θεατρική
παράσταση κ.λπ., ο τρόπος της διαφήμισής του; Διαψεύστηκε από την κατοπινή προσωπική
σας εκτίμηση κάποια τέτοια επιλογή;
Κατά τα δόγματα του αξιακού μας συστήματος, ένα έργο συναριθμείται στα σπουδαία
όχι αν συγκινεί, αν τέρπει ή αν διδάσκει, αλλά αν έχει μεγάλο οικονομικό αντίκρισμα,
αν αποτελεί «καλή επένδυση», αν μπορεί να μεταπωληθεί σε τερατωδώς υψηλότερη
τιμή, ύστερα από κάμποσο καιρό απόκρυψής του από τον δημόσιο οφθαλμό. Αν,
όμως, η τέχνη δεν είναι δημόσια, αν είναι αποθηκευμένη και μαντρωμένη, ποιος
ο χαρακτήρας της; Όσοι αγοράζουν, με θηριώδη ποσά, καλλιτεχνήματα που τα
προορίζουν αποκλειστικά για κτερίσματα της περίκλειστης «αυτοκρατορίας» τους,
παραχαράσσουν την ίδια την τέχνη και, κατά βάθος, πράττουν ό,τι κι εκείνοι που
κόβουν βάναυσα έναν σταλακτίτη, για να διακοσμήσουν τους τοίχους του σπιτιού
τους, παραβλέποντας ότι, ορφανεμένος από τον φυσικό του χώρο, ο σταλακτίτης
παύει να είναι ένα θαύμα και γίνεται ασβέστης.
[Παντελής Μπουκάλας]
Καλλιτέχνες και «καλλιτέχνες» περνούν στο προσκήνιο, για ένα μικρό διάστημα,
προκαλούν φρενίτιδα ενθουσιασμού, αποθεώνονται, αποθησαυρίζουν περιουσίες,
γίνονται επιχειρηματίες κι έπειτα αποσύρονται. Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη
φορά, η ανιδιοτέλεια έχει καταντήσει άγνωστη λέξη: ένας εκδότης κατασκευάζει
τον συγγραφέα, ένας θεατρώνης τον ηθοποιό, ένας παραγωγός το αστέρι του
κινηματογράφου, μια εταιρεία δίσκων τον διάσημο τραγουδιστή, ένα καθεστώς τον
δημόσιο άντρα, ένα ιδεολογικό ρεύμα τον στοχαστή. Πολλά βιβλία τα βρίσκουμε
καλά, μόνο και μόνο γιατί ο πάταγος μας έχει υποβάλει στην αρέσκεια. Ένα τραγούδι
είναι μια στιγμή. Έπειτα το βιβλίο πεθαίνει στη βιβλιοθήκη του και το τραγούδι μάς
φαίνεται αποκρουστικό. Δεν επιθυμούμε να το ξανακούσουμε ή να το ξαναπούμε, δεν
το νοσταλγούμε ύστερ’ από κάμποσα χρόνια. Στο βάθος όλων αυτών των φαινομένων
και των περιστατικών ενεδρεύει ένας αδυσώπητος μηδενισμός.
[Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος]
Στο μάθημα της αισθητικής αγωγής ο καθηγητής σας διαβάζει στην τάξη δύο παραθέματα
που αναφέρονται στον ελιτισμό και στη μαζική κουλτούρα ως χαρακτηριστικά της νόθης τέχνης.
Στην πρώτη περίπτωση, οι καλλιτέχνες κατακρίνονται με το επιχείρημα ότι δημιουργούν για ένα
περιορισμένο κοινό, αδιαφορώντας για το εάν γίνουν κατανοητοί στο ευρύ κοινό. Στην δεύτερη
περίπτωση, κατακρίνονται με το επιχείρημα πως δημιουργούν τέχνη ευτελή υποταγμένη στην
υπηρεσία του κέρδους και όχι του ωραίου. Να ενισχύσετε τις απόψεις αυτές καταθέτοντας τη
δική σας επιχειρηματολογία.