61
Γνωρίσματα του βιογραφικού σημειώματος
(ως είδους σύντομου κειμένου):
• Συντάσσεται συνήθως από κριτικό τέχνης, επιμελητή εκδόσεων, φιλόλογο, ερευνητή κ.λπ.
• Οργανώνεται σε δύο βασικούς άξονες, που αποτελούνται από επιμέρους τμήματα:
α) τη ζωή του βιογραφούμενου και
β) το έργο του βιογραφούμενου (καταλαμβάνει τη μεγαλύτερη έκταση του σημειώματος).
• Εμπεριέχει βασικές πληροφορίες και σχόλια/κρίσεις του συντάκτη για τη ζωή και το έργο του
βιογραφούμενου.
• Έχει χαρακτήρα πληροφοριακό, ενώ το ύφος είναι συνήθως τυπικό και επίσημο.
• Χρησιμοποιούνται η τριτοπρόσωπη αφήγηση και η αναφορική/δηλωτική (κυριολεκτική)
γλώσσα.
• Επιδιώκει να «συστήσει» τον βιογραφούμενο στο κοινό, ώστε αυτό να σχηματίσει μια, όσο το
δυνατόν, πιο ολοκληρωμένη εικόνα για αυτόν.
α. Τα γεγονότα και τα σχόλια σε ένα βιογραφικό σημείωμα
 Ο συντάκτης ενός βιογραφικού σημειώματος δεν περιορίζεται μόνο στην έκθεση
σημαντικών γεγονότων για τη ζωή και το έργο του βιογραφούμενου. Παράλληλα, προσθέτει, με
εμφανή τρόπο, και τα δικά του σχόλια και τις δικές του κρίσεις για το πρόσωπο που βιογραφείται.
Πρέπει, λοιπόν, να διακρίνουμε τα γεγονότα (συμβάντα, συντελεσμένες πράξεις που σχετίζονται
με τη βιογραφούμενη προσωπικότητα) από τα σχόλια (κρίσεις του βιογράφου για γεγονότα ή
πράξεις του βιογραφούμενου προσώπου), ιδίως όταν αυτά διαπλέκονται.
[Για το γεγονός και το σχόλιο,
βλ. Κεφάλαιο Πρώτο: Η Είδηση].
Τα σχόλια αυτά συνιστούν:
• Γενικό χαρακτηρισμό του βιογραφούμενου ως ανθρώπου και ως δημιουργού.
• Αξιολόγηση και αποτίμηση του έργου του.
Συνήθως προτάσσεται ο γενικός χαρακτηρισμός και ακολουθούν τα επιμέρους στοιχεία που τον
επεξηγούν και τον τεκμηριώνουν.
Ο σύντομος χαρακτηρισμός, ο οποίος περιέχεται σε ένα βιογραφικό σημείωμα, παίζει σημαντικό
ρόλο, γιατί μας παρέχει τη δυνατότητα να διαμορφώσουμε μια γενική εικόνα για το πρόσωπο
και το έργο που βιογραφούμε. Είναι μια προσπάθεια του συγγραφέα να ερμηνεύσει την ψυχή,
τη συμπεριφορά και τη ζωή του βιογραφούμενου, καθώς και να κάνει γνωστό και κατανοητό το
έργο του (λογοτεχνικό, ανθρωπιστικό, πολιτικό κ.λπ.). Ο βιογράφος επιχειρεί να συγκροτήσει
τα «σκόρπια κομμάτια» της προσωπικότητας αυτής σε μια ιστορική ενότητα. Γίνεται, δηλαδή,
I...,51,52,53,54,55,56,57,58,59,60 62,63,64,65,66,67,68,69,70,71,...216