Page 112 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ 8

112
2. Διαβάστε το κείμενο και υπογραμμίστε τις λέξεις-έννοιες, τις οποίες χρησιμοποιεί
ο συγγραφέας, για να αναπτύξει το θέμα του. Συζητήστε τις έννοιες. Στη συνέχεια,
δημιουργήστε την περίληψη με τη βοήθεια των εννοιών.
Προϋποθέσεις, χαρακτηριστικά και καθοδήγηση του διαλόγου
Για να ευδοκιμήσει μια συζήτηση μεταξύ των μαθητών ή μεταξύ των μαθητών και του
εκπαιδευτικού, πρέπει αυτή να εκπληρώνει ορισμένες προϋποθέσεις.
Πρώτα-πρώτα στον διάλογο στο μάθημα απαιτείται να έχει εξασφαλισθεί η βασική
ισοτιμία των διαλεγομένων. O μαθητής, που συμμετέχει στον διάλογο ομιλώντας,
υποχρεώνεται σε έξοδο από την σιγουριά μιας ακίνδυνης ανωνυμίας, εκτίθεται σε
κριτική και ενδεχομένως σε αμφισβήτηση, τολμά την απόρριψη. Επομένως, για να
αποκτήσει την διάθεση για εξωτερίκευση, έχει πρωταρχικώς ανάγκη από ένα κλίμα
στην τάξη, που θα εξασφαλίζει την ισοτιμία των διαλεγομένων, την εμπιστοσύνη και
την ειλικρίνεια μεταξύ των συνομιλητών. Όπου αυτό το κλίμα απουσιάζει -και η έλλειψη
εμπιστοσύνης και ειλικρίνειας είναι δυστυχώς γνώρισμα της παρούσας συμβίωσης των
ανθρώπων, εκεί παρουσιάζεται μεγάλη δυσκολία για να πείσουμε τους μαθητές να
πάρουν τον λόγο και να συμμετάσχουν στον διάλογο.
Αντιθέτως, η εξασφάλιση αυτού τού κλίματος της ισοτιμίας, της εμπιστοσύνης και της
ειλικρίνειας μεταξύ των διαλεγομένων, διευκολύνει την συμμετοχή στον διάλογο και
βοηθάει τους μαθητές να δημιουργήσουν στην τάξη μια πραγματικά εξερευνητική και
μορφωτική ατμόσφαιρα, η οποία οδηγεί στην ανακάλυψη τού καινούριου και στην νέα
γνώση.
Στον διάλογο στο μάθημα, ο διδάσκων εκτιμά τους μαθητές του ως αυτόνομες και
ανεξάρτητες προσωπικότητες, δεν καταπνίγει, με την αρνητική κριτική του ή με
ειρωνεία, την ανεπιτήδευτη σκέψη του μαθητή, αλλά παίρνει στα σοβαρά αυτό,
που εκφράζει ο μαθητής, σαν να πρόκειται για μια προσωπική στάση απέναντι στα
πράγματα και για μια προσωπική μαρτυρία του μαθητή: δεν επιχειρεί ο διδάσκων να
επιβάλει την γνώμη του, αλλά την θέτει υπό την κρίση των μαθητών. Έτσι, οικοδομείται
η εμπιστοσύνη, η ειλικρίνεια, η ισοτιμία κι ο σεβασμός τού διδάσκοντος προς τους
μαθητές, διαπαιδαγωγούνται οι ίδιοι οι μαθητές σε παρόμοια στάση απέναντι στους
συμμαθητές τους, καλλιεργείται το έδαφος ώστε ο μαθητής να εκφράζεται ελεύθερα
και αβίαστα, να λέει, δηλαδή, την γνώμη του και να υποβάλλει τις ερωτήσεις του χωρίς
αναστολή, ακόμη και όταν αυτά έρχονται σε αντίθεση με την γνώμη τού διδάσκοντος.
Μόνιμη φροντίδα τού διδάσκοντος είναι, να δημιουργείται στην τάξη μια ζεστή και
ανθρώπινη ατμόσφαιρα, να εξασφαλίζεται η ανυποκρισία τού ενός προς τον άλλον, και
η πειθαρχημένη ετοιμότητα, να ακούει προσεκτικά ο ένας τον άλλον.
Ο διάλογος μπορεί να αποτύχει, αν κάποιος δεν ακούει με προσοχή και υπομονή