Page 111 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ 8

111
αλλά έμεινε ο ίδιος καθοδηγητής τού διαλόγου, μέχρις ότου οι
συνομιλητές του οδηγήθηκαν στην ανακάλυψη της νέας γνώσης».
Ο εκπαιδευτικός, που επιτυχημένα καθοδηγεί τον διάλογο στο
μάθημα, φροντίζει, ώστε με τις ενέργειές του να διατηρεί τους
μαθητές του σε εγρήγορση και σε ενεργητική συμμετοχή στον
διάλογο, και τούτο, επειδή, χωρίς ακροατές με ενδιαφέρον για
συζήτηση, διάλογος δεν καθοδηγείται. Έτσι, στην μια περίπτωση
θα υποχωρήσει, αφήνοντας την πρωτοβουλία στους μαθητές και
διατηρώντας τον ρόλο τού συνεργάτη και τού συνομιλητή, ενώ
στην άλλη περίπτωση θα παρέμβει διακριτικά, είτε επειδή βλέπει
ότι ο διάλογος αδυνάτισε ή δεν προχωρεί, είτε για να στρέψει την
προσοχή των μαθητών στο ουσιώδες .
Στην πρακτική διεξαγωγή τού διαλόγου στο μάθημα και για μια
αποτελεσματική καθοδήγησή του, πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά
υπ’ όψη η ηλικία των μαθητών. Στις μικρές τάξεις του Δημοτικού
Σχολείου, ο δάσκαλος συνηθίζει τούς μαθητές του στην τεχνική
τού διαλόγου, με το να τούς αφήνει ελεύθερους να διατυπώνουν
σκέψεις και μικρές ιστορίες από την καθημερινή ζωή, να
συζητούν μεταξύ τους με αφορμή π.χ. μία φωτογραφία ή ένα
καθημερινό περιστατικό, και με το να προωθεί την χειραγωγημένη
ψιλοκουβέντα των αρχαρίων. Στις μεγαλύτερες τάξεις τού
Δημοτικού Σχολείου, ο διάλογος προωθείται με μεγαλύτερη
άνεση, μια και οι μαθητές έχουν συνειδητοποιήσει τη διαδικασία
τού διαλόγου από τις μικρότερες Τάξεις. Στο Γυμνάσιο, πλέον,
οι μαθητές είναι σε θέση να συμμετάσχουν στον διάλογο χωρίς
ιδιαίτερα προβλήματα, οπότε εδώ είναι δυνατόν να αναπτύσσεται
μια πνευματική αντιπαράθεση σε ανώτερο επίπεδο, που οδηγεί
σε μια πραγματική εξερευνητική προσπάθεια των μαθητών .
Λιβαθινός, Ά. και Μωραΐτη, Δ. (1999). “Ο διάλογος στο μάθημα”,
Τα Εκπαιδευτικά, 49-50.
Δημιουργία περίληψης με τη βοήθεια πλαγιότιτλων
• Διαβάζουμε το κείμενο (το ξαναδιαβάζουμε, αν χρειαστεί).
• Συζητάμε το περιεχόμενό του.
• Διαβάζουμε την πρώτη παράγραφο και προσπαθούμε να συνοψίσουμε το νόημα της
παραγράφου σε μία μικρή ή μεγαλύτερη πρόταση (φράση). Η φράση αυτή ονομάζεται
πλαγιότιτλος. Γράφουμε τη φράση στο πάνω μέρος ή αριστερά της παραγράφου.
• Κάνουμε το ίδιο για τις υπόλοιπες παραγράφους του κειμένου.
• Συγκεντρώνουμε όλους τους πλαγιότιτλους, γράφοντάς τους με την σειρά.
• Με τη βοήθεια των πλαγιότιτλων και τις κατάλληλες επεμβάσεις-διορθώσεις (συνοχή
και συνάφεια) διαμορφώνουμε την περίληψη του κειμένου.