Page 90 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_B' Λυκείου

90
• Αντιθετικοί σύνδεσμοι
– Παρατακτικοί: αλλά, μα, όμως, παρά, μόνο,ωστόσο, εντούτοις, έπειτα, μάλιστα, μολαταύτα,
εξάλλου.
– Υποτακτικοί: α) ενώ, αν και, μολονότι παρόλο που, μόλο που, και ας (εναντίωση σε κάτι
πραγματικό, εισάγουν εναντιωματικές προτάσεις).
β) και αν, και να, και που (εναντίωσησε κάτι υποθετικόήαδύνατο, εισάγουν παραχωρητικές
προτάσεις).
• Λέξεις / φράσεις που δηλώνουν αντίθεση: αντίθετα, σε αντίθεση, από την άλλη πλευρά, το
ένα… το άλλο…, το πρώτο… το δεύτερο…, αντίστροφα, παρόλ’ αυτά, πέρα από αυτά, παρόλο,
στον αντίποδα αυτής της άποψης κ.λπ.
Χρήσιμες πληροφορίες
1. Παράλειψη αντιθετικού συνδέσμου : Συμβαίνει, όταν αντιτίθενται τα νοήματα δυο
συνεχόμενων ημιπεριόδων. Όταν, δηλαδή, συνδέεται αντιθετικά μια αρνητική πρόταση με
μια δεύτερη καταφατική και υπάρχει έμφαση. Για τη μεταξύ τους σύνδεση χρησιμοποιούμε
την άνω τελεία (π.χ. Αυτός δεν ήταν αγώνας · ήταν ντροπή).
2. Άλλεςλειτουργίεςαντιθετικώνσυνδέσμων:Μπορείναλειτουργούνμεταβατικάήπροσθετικά.
Εξυπηρετούν, δηλαδή, τη μετάβαση του λόγου σε ένα καινούργιο θέμα ή προσθέτουν κάποια
καινούργια στοιχεία στο ήδη γνωστό θέμα.
3. Χρήση υποθετικού λόγου : Μπορεί να γίνει και χρήση υποθετικού λόγου, προκειμένου
να δηλωθεί η αντίθεση των εννοιών (π.χ. Αν η πρόοδος είναι δύναμη γονιμοποιός, γιατί
προσφέρει θετικά πράγματα, η προγονοπληξία αποτελεί κίνδυνο, γιατί είναι άγονη άρνηση).
4. Ως αντιθετικός σύνδεσμος μπορεί να χρησιμοποιείται κάποτε και το και (π.χ. Κάνει τον σοφό
και (= αλλά) δεν ξέρει τα πιο απλά πράγματα).
Στις ακόλουθες περιόδους, οι αντιθετικοί σύνδεσμοι συνδέουν τις προτάσεις, είτε
παρατακτικά, με απλή ή επιδοτική αντιθετική σύνδεση, είτε υποτακτικά, με σύνδεση που δηλώνει
εναντίωση προς κάτι πραγματικό ή κάτι μη πραγματικό.
Να εντοπίσετε αυτές τις μορφές αντιθετικής σύνδεσης αντιστοιχίζοντας τις περιόδους της στήλης
Α με τον τρόπο σύνδεσης των προτάσεων, στήλη Β, και με το είδος της αντίθεσης, στήλη Γ.