Page 73 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_B' Λυκείου

73
• Χαρακτηρίζεται από γλαφυρό ύφος, το οποίο συχνά έχει λογοτεχνική χροιά και εξομολογητικό
τόνο.
• Διαπιστώνεται συχνή χρήση του α΄ ενικού προσώπου και της αναφορικής λειτουργίας της
γλώσσας.
Χρήσιμες πληροφορίες
1. Επειδή στην αυτοβιογραφία θεωρείται κυρίαρχο το υποκειμενικό στοιχείο, η θέση της
ορίστηκε ανάμεσα στη βιογραφία και τη μαρτυρία-ντοκουμέντο, χωρίς να τις αναγνωρίζονται
ούτε η συστηματικότητα της βιογραφίας ούτε η αντικειμενικότητα της μαρτυρίας.
2. Η αυτοβιογραφία πρέπει να διακρίνεται από τα «απομνημονεύματα», όπου πάνω απ̛
όλα δίνεται έμφαση στη συμμετοχή του συγγραφικού υποκειμένου σε σημαντικά ιστορικά
γεγονότα της εποχής του· (π.χ. τα απομνημονεύματα των πολεμιστών του 21, εκτός του ότι
δεν είναι πάντα γραμμένα από τους ίδιους, δεν αναφέρονται τόσο στη ζωή των ηρώων αυτών
όσο στη συμμετοχή τους στον Αγώνα για την ανεξαρτησία). Επίσης, με την αυτοβιογραφία
συγγενεύει και «ημερολόγιο», με τη διαφορά ότι το τελευταίο είναι ένα κείμενο χωρίς
ιδιαίτερη συνοχή, που συνήθως γράφεται με μικρή ή μηδαμινή χρονική απόσταση από τα
συμβάντα που καταγράφει.
[Ν. Παρίσης - Ι. Παρίσης, Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2006, σ. 25]
2. Μυθιστόρημα με αυτοβιογραφικά στοιχεία
Το μυθιστόρημα με αυτοβιογραφικά στοιχεία, όπως και το όνομά του δηλώνει, είναι ένα
μυθιστόρημα που διανθίζεται με κάποια αυτοβιογραφικά στοιχεία και αποτελεί παραλλαγή
της αυτοβιογραφίας Ο συγγραφέας, δηλαδή, αναφέρει στο έργο του γεγονότα από τη ζωή του
(πραγματικό στοιχείο), τα οποία συνδυάζει αρμονικά με τη μυθοπλασία (φανταστικό στοιχείο).
Στόχος του είναι, κυρίως, να τέρψει αισθητικά τους αναγνώστες.
Για παράδειγμα:
Είχα φτάσει ώς το δρόμο, δεν μπόρεσα να τον περάσω, ήταν ποταμός, και στάθηκα και κοίταζα:
μαζί με τα νερά κυλούσαν αγκαλιές τα μεσοξεραμένα σταφύλια, ο μόχτος της χρονιάς, έτρεχαν
κατά τη θάλασσα και χάνουνταν. Ο θρήνος δυνάμωνε, μερικές γυναίκες είχαν χωθεί ώς τα γόνατα
μέσα στα νερά και μάχουνταν να περισώσουν λίγη σταφίδα. Άλλες, όρθιες στην άκρα του δρόμου,
είχαν βγάλει τις μπολίδες τους και συρομαδιούνταν. Είχα γίνει μουσκίδι ώς το κόκαλο. Πήρα το
δρόμο κατά το σπιτάκι. Βιαζόμουν να δω τι θα ’κανε ο πατέρας μου. Θα ’κλαιγε, θα βλαστημούσε,
θα φώναζε; Περνώντας από το χωράφι είδα πως όλη η σταφίδα είχε φύγει.
[Ν. Καζαντζάκης, Αναφορά στον Γκρέκο, εκδ. Ελένη Καζαντζάκη, Αθήνα 1965, σσ. 102-103]