131
25η Μαρτίου 1821
Είμαστε εις το «εμείς» κι όχι εις το «εγώ»
«...Κι’ όσα σημειώνω τα σημειώνω γιατί δεν
υποφέρνω να βλέπω το άδικον να πνίγη το
δίκιον. Διά ’κείνο έμαθα γράμματα εις τα
γεράματα και κάνω αυτό το γράψιμον το
απελέκητο, ότι δεν είχα τον τρόπον όντας
παιδί να σπουδάξω• ήμουν φτωχός… Κι’
αφού ο Θεός θέλησε να κάμη νεκρανάστασιν
εις την πατρίδα μου, να την λευτερώση από
την τυραγνίαν των Τούρκων, αξίωσε κ’ εμένα
να δουλέψω κατά δύναμη λιγώτερον από τον
χερώτερον πατριώτη μου Έλληνα. Γράφουν
σοφοί άντρες πολλοί, γράφουν τυπογράφοι
ντόπιοι και ξένοι διαβασμένοι για την Ελλάδα –
ένα πράμα μόνον με παρακίνησε κ’ εμένα να γράψω, ότι τούτην την πατρίδα την έχομεν
όλοι μαζί, και σοφοί και αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί
και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι• όσοι αγωνιστήκαμεν, αναλόγως ο καθείς, έχομεν
να ζήσωμεν εδώ. Το λοιπόν δουλέψαμεν όλοι μαζί, να την φυλάμεν κι’ όλοι μαζί και να
μην λέγη ούτε ο δυνατός «εγώ» , ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγη ο καθείς «εγώ»;
Όταν αγωνιστή μόνος του και φκειάση, ή χαλάση, να λέγη εγώ• όταν όμως αγωνίζονται
πολλοί και φκειάνουν, τότε να λένε «εμείς». Είμαστε εις το «εμείς» κι’ όχι εις το «εγώ».
Και εις το εξής να μάθωμεν γνώση, αν θέλωμεν να φκειάσωμεν χωριόν, να ζήσωμεν
όλοι μαζί. Έγραψα γυμνή την αλήθεια, να ειδούνε όλοι οι Έλληνες ν’ αγωνίζωνται διά την
πατρίδα τους, διά την θρησκεία τους, να ιδούνε και τα παιδιά μου και να λένε• «Έχομεν
αγώνες πατρικούς, έχομεν θυσίες», αν είναι αγώνες και θυσίες. Και να μπαίνουν σε
φιλοτιμίαν και να εργάζωνται εις το καλό της πατρίδας τους, της θρησκείας τους και της
κοινωνίας…»
Στρατηγού Μακρυγιάννη Απομνημονεύματα, (απόσπασμα από τον επίλογο),
εκδ. Γαλαξίας, 1971, σ.93-94
1. Το απελέκητο γράψιμο δε στάθηκε εμπόδιο, για να γράψει ο Μακρυγιάννης
διαχρονικές αλήθειες. Συζητήστε και σχολιάστε στην τάξη τις φράσεις:
Όταν αγωνιστή μόνος του και φκειάση, ή χαλάση, να λέγη εγώ
όταν όμως αγωνίζονται
πολλοί και φκειάνουν, τότε να λένε «εμείς». Είμαστε εις το «εμείς» κι’ όχι εις το «εγώ».
2. Κατά τη γνώμη σας, ποια σχέση θα πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στο «εγώ» (ατομική
προσπάθεια) και στο «εμείς» (συλλογική προσπάθεια);
3. Ποια αποτελέσματα έχει η συλλογική προσπάθεια; Αναφέρετε παραδείγματα από
την ελληνική ιστορία, αλλά και από προσωπικά σας βιώματα.
*απελέκητο (γράψιμο):
δίχως επεξεργασία και διορθώσεις
I...,121,122,123,124,125,126,127,128,129,130 132,133,134,135,136,137,138